- powiedzieć ‑wiem ‑wiesz ‑wiedzą -wiedz pf, impf mówić ‑wię ‑wisz = to say, speak, talk
- opowiedzieć ‑wiem ‑wiesz ‑wiedzą pf, impf opowiadać = to tell, narrate, recount.
& się za+Instr = espouse, come out in favor of - naopowiedzieć ‑wiem ‑wiesz ‑wiedzą pf, impf naopowiadać +Gen = to say quite enough
- odpowiedzieć ‑wiem ‑wiesz ‑wiedzą pf, impf odpowiadać = 1]. answer (na+Acc] to. 2] za+A be responsible for. 3] +Dat correspond to, meet s.o.'s needs
- dopowiedzieć ‑wiem ‑wiesz ‑wiedzą pf, impf dopowiadać = to say the unspoken, fill in, add
- zapowiedzieć ‑wiem ‑wiesz ‑wiedzą pf, impf zapowiadać = to announce, signal, forecast, foretell.
- & się na+A = to promise to be
I took the liberty of using ChatGPT to generate some brief and consise definitions and distinctions between all of the verbs listed in this comment section, and to provide five examples for each of them. I reviewed them to make sure no mistakes are present.
Although the translations into english sometimes feel a bit unnatural or somehow a bit " too literal" in some parts of the sentences, it mostly feels very correct to me. I’d love for a native polish to give their input into this!
- Powiedzieć: It means “to say” or “to tell” and is used to convey information or express oneself.
Examples:
a) Powiedziałem jej, że jestem zmęczony. (I told her that I’m tired.)
b) Powiedz mi prawdę. (Tell me the truth.)
c) Nie powiedziałem mu o tym. (I didn’t tell him about it.)
d) Czy powiedziałeś jej o planach? (Did you tell her about the plans?)
e) Powiedz dzieciom, że wrócę później. (Tell the children that I’ll be back later.)
- Opowiedzieć: It means “to narrate” or “to tell a story” and is used when recounting or sharing a narrative.
Examples:
a) Opowiedział mi interesującą historię. (He told me an interesting story.)
b) Czy możesz mi opowiedzieć, co się stało? (Can you tell me what happened?)
c) Opowiedziałam jej o swojej podróży. (I told her about my trip.)
d) Chciałbym ci opowiedzieć o swoich przygodach. (I’d like to tell you about my adventures.)
e) On opowiedział nam całą historię. (He narrated the whole story to us.)
- Opowiedzieć się za: It means “to express support for” or “to take a stand for.”
Examples:
a) Opowiedziałem się za wprowadzeniem nowych regulacji. (I expressed support for implementing new regulations.)
b) Czy możesz się opowiedzieć za tą inicjatywą? (Can you take a stand for this initiative?)
c) Opowiedziałem się za zmianą polityki społecznej. (I took a stand for changing social policy.)
d) Opowiedz się za mną, gdy będę nieobecny. (Speak up for me when I’m not around.)
e) Ona opowiedziała się za ochroną środowiska. (She expressed support for environmental protection.)
- Naopowiedzieć: This verb is less common and often used in colloquial speech to mean “to tell excessively” or “to overtell.”
Examples:
a) Naopowiadał mi całą historię od początku do końca. (He told me the whole story in excessive detail.)
b) Nie musisz mi naopowiadać tego wszystkiego. (You don’t have to overtell me everything.)
c) Przestań naopowiadać o tym, już to znam. (Stop overtelling about it, I already know.)
d) Dlaczego zawsze naopowiadasz o swoich problemach? (Why do you always overtell about your problems?)
e) Nie warto naopowiadać o tym nikomu. (It’s not worth overtelling it to anyone.)
- Odpowiedzieć na (when answering something): It means “to answer” or “to respond” to a question or statement.
Examples:
a) Odpowiedziałem na wszystkie pytania. (I answered all the questions.)
b) Czy możesz mi odpowiedzieć na to pytanie? (Can you answer this question for me?)
c) Ona szybko odpowiedziała na moje wiadomości. (She quickly responded to my messages.)
d) Odpowiedz na to, co ci powiedziałem. (Respond to what I told you.)
e) Musisz odpowiedzieć na to zaproszenie. (You need to respond to this invitation.)
- Odpowiedzieć za (when being responsible for something): It means “to be responsible for” or “to answer for” something.
Examples:
a) Będziesz musiał odpowiedzieć za swoje czyny. (You will have to answer for your actions.)
b) Każdy musi odpowiadać za swoje decyzje. (Everyone has to be responsible for their decisions.)
c) Jak możemy wiedzieć, kto odpowie za to błędne postępowanie? (How can we know who will be responsible for this erroneous behavior?)
d) Odpowiadam za organizację tego wydarzenia. (I am responsible for organizing this event.)
e) Nikt nie chce odpowiadać za ten błąd. (Nobody wants to answer for this mistake.)
- Odpowiedzieć (when corresponding to something): It means “to correspond” or “to match” something.
Examples:
a) Twoje tłumaczenie nie odpowiada oryginalnemu tekstowi. (Your translation doesn’t correspond to the original text.)
b) Czy ta informacja odpowiada prawdzie? (Does this information correspond to the truth?)
c) Kolor tych dwóch elementów nie odpowiada sobie. (The color of these two elements doesn’t match.)
d) Czy twój wniosek odpowiada wymaganiom? (Does your application meet the requirements?)
e) Przyjrzyj się uważnie i sprawdź, czy to zdjęcie odpowiada opisowi. (Look closely and check if this picture corresponds to the description.)
- Dopowiedzieć: It means “to add” or “to supplement” something to what has been said or expressed.
Examples:
a) Chciałbym dopowiedzieć kilka ważnych rzeczy. (I would like to add a few important things.)
b) Dopowiedz mi, jeśli czegoś zapomniałem. (Add/supplement to what I’ve said if I forgot something.)
c) Czy mógłbyś dopowiedzieć parę słów na temat tej kwestii? (Could you add a few words about this issue?)
d) Dopowiedz jeszcze kilka faktów, abyśmy mieli pełny obraz. (Add a few more facts so that we have a complete picture.)
e) Muszę coś dopowiedzieć do swojej wcześniejszej wypowiedzi. (I need to add something to my previous statement.)
- Zapowiedzieć: It means “to announce” or “to declare” something in advance.
Examples:
a) Zapowiedziałem swoje zamiary publicznie. (I announced my intentions publicly.)
b) Prezydent zapowiedział nowe programy społeczne. (The president declared new social programs.)
c) Musisz zapowiedzieć swoją obecność na tym wydarzeniu. (You need to announce your presence at this event.)
d) Firmy często zapowiadają swoje nowe produkty. (Companies often announce their new products.)
e) Zapowiedzieli protest przeciwko wprowadzeniu nowego prawa. (They announced a protest against the implementation of the new law.)
- Zapowiedzieć się na: It means “to express intention” or “to announce one’s participation” in something.
Examples:
a) Chciałbym się zapowiedzieć na ten kurs językowy. (I would like to express my intention to participate in this language course.)
b) Czy można się jeszcze zapowiedzieć na tę imprezę? (Can I still announce my participation in this party?)
c) Zapowiedziałem się na maraton i zacząłem trenować. (I announced my participation in the marathon and started training.)
d) Mój brat zapowiedział się na zawody pływackie. (My brother announced his participation in the swimming competition.)
e) Zapisz się i zapowiedz się na te zajęcia taneczne. (Sign up and announce your participation in these dance classes.)